Pandemi, Yapısöküm ve Şans

Dünyanın Kırılganlığı Üzerine Düşünceler

Özet

Yeni koronavirüsün (SARS-CoV-2) ortaya çıkışına ve yol açtığı sarsıntılara ilişkin yaygın bir fikir şöyle dile getirilebilir: Bir virüs geldi ve dünyaya büyük bir kargaşa getirdi. Ancak biliyoruz ki aslında virüs uygarlığımızın büyük saflığının ya da masumiyetinin başına gelmedi. Aksine o uygarlığın içinde vuku buldu ve uygarlığın mevcut koşulları altında bir pandemiye dönüştü. Üstelik bedenler de ancak bir yaralanabilirlik imkanından itibaren sarsıntıya uğradı. Pandemi kırılganlığımızı bize bir kez daha gösterdi; bununla birlikte pandemi yalnızca yıkım getirmedi. Birlikte oluşumuza ve dünyada oluşumuza ilişkin çok sayıda soruyu da kendisiyle birlikte getirdi. Şayet dünyaya yönelik sınırsız bir şiddetin varlığı da bu sorular arasında ise, şansımız da dünyayla kurduğumuz mevcut ilişkinin ötesine geçme gayretimizle ilişkili olacaktır. Bu makalede farklı uğraklardan geçerek pandemi üzerine felsefi bir soruşturma gerçekleştirmeyi deniyoruz. Bu çalışmada yapısökümün hem pandemiyi hem de dünyayla başka bir ilişkinin olanaklarını düşünmek için fırsatlar sunduğunu kayda geçiyoruz. Bu çalışma yıkım ve soru olarak pandeminin bir bağlamın içinde vuku bulduğuna dikkat çekmeyi denerken bir yandan pandemi deneyiminin tele-teknolojik ağlarla eş-belirlendiğini hatırlatmakta, diğer yandan ise geleceğe ilişkin bir şansı Antroposen kavramının da işaret ettiği bir şiddetin ötesini düşünmekle ilişkilendirmektedir. Şansımız dünyada varolma modalitelerimizi yeniden düşünmekten geçmektedir.