POSSEIBLE

Dijital Platform Çağında Toplum, Ekonomi ve Siyaset

Melih YEŞİLBAĞ — 2022-12-31

Dijital platformların yükselişi çağdaş kapitalizmin en göze çarpan özelliklerinden birisi konumundadır. Toplumsal ve ekonomik hayatın hemen her veçhesinin platformların çok boyutlu etkilerine maruz kalması, platform çalışmaları adı altında yeni ve verimli bir araştırma gündeminin doğmasına vesile olmuştur. Bu çalışma, platformlaşma sürecinin belirleyenleri, kapsam ve düzeyi ile çeşitli alanlardaki etkilerine dair süregiden tartışmalara dair bir değerlendirme sunmayı amaçlamaktadır. Bu değerlendirme, neoklasik iktisat belirlenimli anaakım yaklaşım ile eleştirel ekonomi politik belirlenimli eleştirel yaklaşımın oluşturduğu iki ana izlek üzerinden ilerlemektedir. Bu minvalde, siyaset alanı, endüstriyel örgütlenme ve emek süreçleri, kültürel üretim alanı ve kentsel süreçler olmak üzere platformlaşma sürecinin etkilediği dört alanda söz konusu yaklaşımların temel argümanları irdelenmektedir. Çalışma, platformların yükseliş dinamiklerine dair analitik ve tarihsel bir çerçeve sunma, ortaya çıkan sonuçları gerçekçi bir gözle değerlendirme ve olası gelecek tahayyülleri oluşturma konusunda eleştirel yaklaşımın üstünlüğünü tespit etmektedir. Tartışılan başlıkların dünyadaki ve Türkiye’deki yansımalarına yönelik eleştirel yaklaşımın rehberliğinde yapılacak çalışmalar yazına önemli katkılar sunacaktır.

“Bi Şey Yapmalı!”

Özgür UÇAR — 2022-12-31

Antroposentrik çağın ortaya çıkardığı çevre ve iklim değişikliği ile ilgili sorunların önemli bir alanını işgal eden çevresel adalet konusunu bir dünya problemi ve felsefi bir tartışma alanı olarak görmeyi öneren bu çalışmada çevresel adalet sorunun tanımı, gelişimi ve kapsamından hareketle çok boyutlu bir sorun olduğu ileri sürülmüştür. Toplumsal alandaki mevcut adaletsizliklere çok önemli ve hayati bir sorun olarak eklenen çevresel adalet konusunun anlaşılması ve buna yönelik çözüm yolları geliştirilmesinde kesişimsellik kuramının yaklaşım biçimi ve kavram setlerinden yararlanılabileceği önerilmiştir. Bu amaç doğrultusunda, Crenshaw, Collins ve Yuval-Davis gibi kesişimsellik kuramı düşünürlerinin yaklaşım biçimleri incelenmiştir. Çevresel adalet sorunlarının özellikle en kırılgan ve korunmasız kişi ve grupları etkilediği varsayımından hareket eden bu tartışma ile çevresel adalet konusu bağlamında görünür olan tahakküm ilişkilerinin açığa çıkarılması ve bunlarla mücadele edilmesi için eleştirel feminist kuramın çağdaş politik felsefeye önemli bir katkısı olan kesişimsellik yaklaşımının önemli bir alan sunduğu öne sürülmüştür.

Herakleitos’a Yönelik İki Perspektif: Hegel ve Nietzsche

Erkin ŞEN — 2022-12-31

Herakleitos, ne İyonyalılar gibi Varlığın içerisine oluşu dahil etmeye ne de Elealılar gibi oluşu Varlığın konusu olmaktan çıkarmaya çalışmıştır; onun felsefi stratejisi, bizzat oluşu yegâne Varlık olarak ortaya koymak, Varlık-oluş probleminde üçüncü ve yeni bir aks yaratmaktır. Herakleitos’un kategorileştirilmeye direnen ve kanondaki yeri muğlak olan düşüncesinin, Hegel gibi bütün felsefe tarihi kanonunu sahiplenen ya da Nietzsche gibi kendisinden öncekini yıkarak kendi kanonunu yaratmak isteyen iki farklı filozof tarafından nasıl ele alındığını serimlemek bu makaledeki esas amacımı oluşturacaktır. Bu doğrultuda da Herakleitos’taki oluş kavramının mahiyeti tartışmaya açılacak ve bu oluşun, Hegelci her şeyi ve her anı kapsama iddiasında olan, ereğini evrensellikte bulan bir tarihi mi imlediği; yoksa, Nietzsche’nin iddiasındaki gibi, gücünü olumsallıkta ve amaçsızlıkta bulan ahlak dışı ve estetik bir fenomen olarak zaman mı olduğu karşılaştırılarak, Nietzsche’nin varoluşsal açıdan kapsayıcı yorumunun, Hegel’in spekülatif yorumuna üstünlüğü gösterilmeye çalışılacak ve bu karşılaştırma yapılırken Hegel ve Nietzsche arasındaki ayrılıkların çağdaş tartışmalara nasıl bir kapı araladığı gösterilmeye çalışılacaktır.

Aristoteles’ten Önce ve Aristoteles’te Uyku-Ölüm İlişkisi

Hakan YÜCEFER — 2022-12-31

Pek çok başka kültürde olduğu gibi Antik Yunan’da da uykunun ölümle alegorik, metaforik, hatta fizyolojik bir ilişki içinde düşünüldüğünü görürüz. Ölüm bitimsiz bir uyku gibi, uyku geçici bir ölüm gibi betimlenir ya da bu iki olgu fizyolojik çerçevede birbirine yaklaştırılır. Bu makalenin amacı Aristoteles’in Ruh Üzerine’nin ikinci kitabının başlarında “hem uykunun hem uyanıklığın ruhun varlığına bağlı olduğunu” söyleyerek kendisinden önce uykuyla ölüm arasında farklı açılardan kurulmuş bu benzerliklerin felsefi zeminini nasıl sarstığını irdelemek, uykuya bakıştaki Aristotelesçi dönüşümün kavramsal koşullarını araştırmaktır.

Ruh Üzerine 406b26 – 407b12

H. Merve AKARTUNA — 2022-12-31

Bu makalenin amacı Aristoteles’in Ruh Üzerine 406b26-407b12 satırları arasında Platon’un evren ruhunu nasıl eleştirdiğini incelemektir. Önce bu incelemeye hazırlık olarak Platon’un evren ruhu anlayışı, Timaios diyaloğunun merkezinde yer aldığı haliyle ele alınacaktır. Ardından Aristoteles’in Timaios’u harfiyen okuyuşuna ve eleştirisinin argümanlarının neler olduğuna dair literatürde yer alan tartışmalar gözden geçirilecektir. Eleştiriyi meydana getirdiği tespit edilen başlıca üç argüman detaylı bir biçimde analiz edilecek ve Aristoteles’in hangi bağlamda evren ruhunu eleştirdiği gözler önüne serilecektir.

Zamansız Şeyleri Nasıl Düşünürüz?

Taha KARAGÖZ — 2022-12-31

Aristoteles, Hafıza ve Hatırlama Üzerine adlı küçük incelemesinde süreklilik olmaksızın düşünme faaliyetinin gerçekleşemeyeceğini ve hatta zamanda olmayan akledilirlerin bile zamansız düşünülemeyeceğini ifade eder. Bu çalışmanın amacı, Aristoteles'in düşüncesinde süreklilik, zaman ve akledilirler arasındaki ilişkiyi göstererek bu ifadeyi aydınlatmaktır. Bu amaçla ilkin hareket ve şimdi kavramlarına başvurularak zamansal süreklilik açıklanacaktır. Ardından bir yandan ruhun yetilerinin faaliyetleri içerisinde akledilirlerin ortaya çıkış süreci ve bu sürecin hareket ve zamanla ilişkisi incelenirken, diğer yandan da akledilirler içerikleri bakımından zamansallıkla ilişkilerine göre tasnif edilecektir. Son olarak ise bu tasniften çıkan zamana bağımlı ve zamandan bağımsız olan akledilirlerin ikisinin de düşünülmesinde zamanın sürekliliğinin oynadığı rol ortaya konularak süreklilik, zaman ve akledilirler arasındaki ilişki açıklığa kavuşturulacaktır.

Gianluigi Segalerba ile Antik Yunan Metafiziği Üzerine Söyleşi

Hikmet ÜNLÜ — 2022-12-31